Hoe je stappenplannen inzet om rust in de klas te creëren
Hoe je stappenplannen inzet om rust in de klas te creëren
Het valt me op dat veel klassen onrustig zijn. Leerlingen zijn geprikkeld, letten constant op elkaar, bemoeien zich met anderen en de leraar en kunnen niet langer dan vier minuten luisteren. De concentratieboog is kort. Daarom leer ik je deze week hoe je stappenplannen inzet om rust in de klas te creëren.
Ik zie leraren worstelen
- De klas stil krijgen duurt (te) lang
- Als ze eindelijk stil zijn begint er weer één te praten
- Leerlingen staan zomaar op en gaan aan de wandel
- Er wordt soms amper gewerkt door de leerlingen
Het steeds opnieuw ingrijpen kost soms meer tijd dan de instructie zelf
Ik snap heel goed dat sommige leraren uitgeput zijn na een schooldag. Zoals Juf Dana. ’s Avonds zit ze uitgeteld op de bank; scrolt Feestboek door maar ze ziet niks. Dana heeft amper zin om te koken; leeft op maaltijdsalades van de Appie. ’s Nachts slaapt ze onrustig en ‘s morgens staat ze moe op. Elke dag begint ze toch met goede zin, want leerlingen geven je iedere dag weer een nieuwe kans. En Dana heeft ook iedere dag lol met haar leerlingen. Maar ze zijn zo druk…
Dana wil rust in de klas
Tijdens ons eerste gesprek ziet ze wit van moeheid. Ik weet niet hoe ik rust in deze groep krijg als invaljuf nummer 8. In de groep van juf Dana ontbreekt structuur. Er zijn geen routines.
Als je (als zoveelste invaller) een klas overneemt, zijn alle regels en routines die de leerlingen aan het begin van het schooljaar geleerd hebben spoorloos verdwenen. Soms hangen de klassenregels nog aan de muur, maar niemand houdt zich er meer aan. De enige manier om weer structuur in een klas te krijgen, is door nieuwe, duidelijke regels en routines in te stellen. Dat doe je door het introduceren van stappenplannen.
Rust creëren in je klas doe je stap voor stap
- Je stelt drie regels op. Positief, zonder niet. Hang de regels op en verwijst ernaar (met preek en eventueel een consequentie) zodra leerlingen een regel overtreden. Bijvoorbeeld:
- Ik werk in stilte
- Als ik iets zeg doe ik dat vriendelijk en beleefd
- Ik ga voorzichtig om met alle spullen
Laat alle leerlingen commitment geven aan deze regels
- Bedenk welke routines je wilt hebben in jouw klas. Toilet, waterdrinken, leswisselingen, uitdelen & inleveren, de beurt krijgen, spullen pakken, nakijken, binnenkomen, het lokaal verlaten, opruimen, het geven & krijgen van consequenties, tafel leegmaken, schrijven in je schrift of werkboek, het lokaal netjes houden, instructie krijgen, huiswerk maken, aantekeningen maken, een opdracht uitvoeren, enzovoort. Maak een gedetailleerde lijst en zet de belangrijkste bovenaan. Daar begin je mee.
- Voor iedere routine maak je een stappenplan. Met nummers. Zet ze op een poster. Bedenk maximaal zeven stappen per routine. Liefst drie.
NB: gebruik een poster i.p.v. het bord, dat heb je nodig voor andere zaken
- Iedere stap beschrijft zichtbaar gedrag van de leerlingen.
Rust in de klas begint bij het benoemen van zichtbaar gedrag
Een voorbeeld van een routine: de klas binnenkomen
- Op de gang: ik hang mijn jas en tas op, op een vaste plek
- Bij de deur: ik geeft de leraar een teken (hand, hi five, elleboog, knikje) en ik zeg goedemorgen
- Rustig loop ik naar mijn plaats
- Ik pak zachtjes mijn boek
- In stilte lees ik tot de timer gaat
- Mijn boek gaat in stilte in mijn laatje
- Ik kijk stil naar de juf: de eerste les begint dus ik neem een luisterhouding aan
Sta voor stap; routine voor routine
- Je introduceert de posters één voor één. Je neemt pas een volgende routine als de vorige er goed in zit.
- Hang de poster in de klas en je vertelt:
- Om welke routine het gaat
- Waarom je deze routine wilt zien in de klas
- Wat je leerlingen er aan hebben; geef ze een reden om zich er aan te houden
- Dat je zeker weet dat jouw leerlingen dit kunnen
- Ga de routine oefenen met de leerlingen. Je geeft een aantal seconden per stap. Zet een timer. Oefen minimaal zeven keer, vaker als dat moet.
- Geef veel complimenten, maak er een wedstrijd van, beloon de leerlingen met gejuich of een mooi verhaal.
Het inoefenen van routines kost tijd
Die tijd moet je investeren om de klas rustig en aan het werk te krijgen. Schrap tijdelijk een paar vakken, focus op de basis. Je zult merken dat de leerlingen steeds beter gaan luisteren en rustiger worden.
Ik wens je veel plezier en succes!
Ben jij, net als Juf Dana, de zoveelste invaller en heb je hulp nodig om rust in je klas te krijgen? Vraag dan een gratis adviesgesprek aan.
Wil je weten hoe je stappenplannen ondersteunt met picto’s? Klik dan HIER
Heb je zin om mee te doen met ons eerstvolgende webinar of wil je een webinar on demand bekijken? Klik dan HIER