Er is een dief in de klas

Er is een dief in de klas

Een dief in de klas: het is mij meer dan eens gebeurd. Ik had een blik met geld in de la van mijn bureau waar de gehele opbrengst van de jaarlijkse kampmarkt in zat. En op een dag was het blik weg. Gestolen. Ik was straal vergeten om de la op slot te doen. 

Wat vind jij?

  • Is het de tijd en de moeite waard om te onderzoeken wie de dief is? 
  • Moet je het melden bij de directie? 
  • Is het slim om aangifte te doen?
  • Breng je alle ouders op de hoogte?
  • Maak je er een grote zaak van? Met een preek over normen en waarden?
  • Vraag je om anonieme tips?

We hebben het geld nooit teruggevonden en de ouderraad heeft het totale bedrag vergoed. Maar toch… 

Stel dat er iets gestolen is van een leerling

Alex (8) had een prachtige brandweerauto (met zwaailicht én sirene) voor zijn verjaardag gekregen. Hij mocht hem demonstreren in de kring en de rest van de dag stond het ding te pronken op de vensterbank. Toen we naar huis gingen en Alex de auto in zijn tas wilde doen, bleek het voertuig spoorloos verdwenen. Alex in tranen, moeder boos en ik had geen idee hoe ik dit moest oplossen.

En wat vind je nu?

  • Is het de tijd en de moeite waard om te onderzoeken wie de dief is? 
  • Moet je het melden bij de directie? 
  • Is het slim om aangifte te doen?
  • Breng je alle ouders op de hoogte?
  • Maak je er een grote zaak van? Met een preek over normen en waarden?
  • Vraag je om anonieme tips?

Laten we eerlijk zijn: de geldelijke waarde van de brandweerauto was een stuk lager dan van mijn geldblik. Maar de emotionele waarde van Alex’ speelgoed lag enorm veel hoger. 

Een uur later kwam er een telefoontje

De moeder van Patries had de brandweerauto in de rugzak van haar dochter gevonden. Patries had nog nooit zoiets moois gezien ‘vooral het zwaailicht, mama…’ en daarom bedacht dat zij de auto wel mee naar huis mocht nemen. De volgende ochtend was de brandweerauto terug op school.

Alex blij, moeder blij, ik blij: zaak gesloten.

Maar wat als de moeder van Patries niet had gebeld?

Hoe had ik dan moeten achterhalen wie de dader was? En zodra ik had ontdekt wie het was… had jij Patries publiekelijk in de klas aan de schandpaal genageld? Natuurlijk niet. Ik ook niet.

Ik heb in de klas uitgelegd wat er precies was gebeurd. Patries mocht vertellen waarom ze de auto zo mooi vond en Alex mocht vertellen waarom hij zo verdrietig was. Maar ja, met acht-jarigen kom je daar wel uit. Met 14-jarigen wordt het toch iets ingewikkelder.

Diefstallen moet je altijd tactisch oplossen

  1. Blijf rustig en beheerst.
  2. Maak bij iedereen bekend dat er is gestolen en wat er is gestolen. Benoem ook de waarde en de schade; zowel financieel als emotioneel. Maak er “een zaak” van.
  3. Benadruk dat stelen niet mag en waarom niet.
  4. Geef ook aandacht aan ‘Waarom mensen wel eens stelen’. Vertel desnoods van die reep chocola die jij eens bij de supermarkt hebt gejat toen je twaalf was.
  5. Geef de dader de kans om zich anoniem te melden.
  6. Zorg voor een veilige manier: als de gesloten waar maar terugkomt.
  7. Doe altijd aangifte bij de politie als het om waardevolle spullen gaat.
  8. Betrek de leerlingen bij het “oplossen van de zaak”.
  9. Benadruk dat niemand gebaat is bij wilde beschuldigingen, dat het vooral gaat om het opheffen van de geleden schade.
  10. Sta nooit toe dat men in het wilde weg namen gaat roepen door de klas.
  11. Vergeet de directie, je collega’s en alle ouders niet in te lichten. Blijf rustig en doe dit pas als je precies weet hoe je verder gaat handelen: houd zelf de regie.
  12. Als je denkt dat je weet wie het gedaan heeft, ondervraag diegene dan onder vier ogen. Stel vragen en toon veel begrip. Zorg voor een veilige, niet-beschuldigende sfeer.

Hulp nodig?

Je kunt hulp vragen aan een collega, duo-partner, leidinggevende, je schoolopleider of je maatje. 

Als dat er niet inzit, kun je natuurlijk altijd terecht bij de beste site voor startende leraren: Sterke School

Vraag een vrijblijvend adviesgesprek aan en ga voor de strippenkaart, een spoedcursus klassenmanagement of een online cursus.

Storend gedrag? Grijp onmiddellijk in!

Storend gedrag aan het begin van het schooljaar

De eerste dagen van een nieuw schooljaar verlopen meestal soepel, zonder veel storend gedrag van leerlingen.
Ze zijn nieuwsgierig – vooral naar jou, ze luisteren naar wat je te zeggen hebt en ze stellen zich welwillend op. 
Jij bruist van de energie, je hebt een lijst met leuke activiteiten en lessen en je houdt na de eerste dag al van ze. 

Maar na een paar dagen lijkt het wel alsof er een knop omgaat...

Rachid roept zomaar door de klas.
Trude en haar buurvrouw zitten steeds aan elkaars haar te frutten.
Floor tikt – als het even stil is – met haar pen op tafel.
Vidya staart uit het raam in plaats van haar opdracht te maken.
Je hoort ergens een scheldwoord – je weet niet wie dat scheldwoord riep, noch voor wie het bedoeld was – en de hele klas verkondigt luidkeels dat zij het niet waren maar dat het toch echt X, Y of Z (vul maar in) was.

En vervolgens duurt het heel lang voor de gemoederen bedaard zijn en je verder kunt met je les.

Waar komt dat gedrag plotseling vandaan?

Natuurlijk is het een open deur, maar leerlingen willen maar drie dingen:

  1. Gezien en gehoord worden – door jou als leraar
  2. Zich veilig voelen – anders is leren onmogelijk
  3. Erbij horen – iedereen, ook een leerling, past zijn gedrag aan aan de normen van de groep

Maar de normen van een groep zijn nog niet vastgesteld; dat gebeurt tijdens de eerste vier tot zes schoolweken. En in die eerste weken gaan de potentiële leiders van de groep met elkaar wedijveren wie de dienst uit mag gaan maken dit schooljaar. 

Het is jouw taak om dat in goede banen te leiden!

  1. Je laat herhaaldelijk en duidelijk merken dat iedereen welkom is en erbij hoort – je luistert, kijkt en reageert respectvol
  2. Jij stelt de normen vast waardoor iedereen zich veilig kan voelen – en deze normen (afspraken) bewaak je consequent
  3. Zo word jij de leider van de groep en zullen alle leerlingen zich gaan aanpassen aan jouw normen – en iedereen hoort erbij

Door consequent, duidelijk en congruent op alles te reageren creëer je rust en veiligheid in de klas. Om zeker te weten dat jij als leraar voor deze veiligheid kunt zorgen, proberen de leerlingen je uit. Ze testen je. 

Als je zakt voor deze test krijg je ordeproblemen

  1. Inconsequent gedrag wordt ingevuld als: Deze leraar luistert niet naar mij/ begrijpt mij niet
  2. Het niet handhaven van afspraken zorgt voor een onveilig gevoel: niemand weet meer waar zij aan toe zijn – en dan neemt de meest agressieve leider de leiding van je over 
  3. Deze agressieve leider bepaalt wie er wel en niet bij mogen horen; de rest wordt meeloper of zondebok – met als resultaat: pesten

Welke reacties werken averechts?

  • Een leerling hardop tot de orde roepen
  • Namen van leerlingen noemen
  • Echt boos worden
  • Op de persoon spelen
  • Dreigen
  • De hele klas straf geven
  • In discussie gaan
  • Waarschuwen

Wat kun je allemaal wel doen?

Er is van alles om uit te proberen:

  • Zend een boze blik naar de dader
  • Kijk omstandig over de rand van je bril (als je die hebt)
  • Loop naar de boosdoener toe en spreek hem onder vier ogen aan
  • Loop door de klas en ga -zonder je verhaal te onderbreken – achter kletsers staan
  • Geef luid en duidelijk complimenten aan de leerlingen die doen wat jij gezegd hebt
  • Vertel altijd welk (zichtbaar) gedrag jij wilt zien
  • Maak een leuke grap over het voorval
  • Leidt de aandacht af (goochelen met aandacht)
  • Wees vanaf de eerste dag duidelijk over de consequenties van storend gedrag en pas deze –  zonder gedoe – meteen toe
  • Verplaats discussies naar buiten schooltijd

Samenvatting

Het roepen van Rachid, het gefrut van Trude en haar buurvrouw, het tikken van Floor en het reageren op elkaar… het zijn testcases. Voor jou als leraar. Zie het ook zo! Het is een teken dat je nu echt aan de bak moet: tijd om onmiddellijk in te grijpen.

Als één leerling storend gedrag vertoont: grijp meteen in.
Leerlingen doen iets anders dan jij wilt: grijp in.
Hoor je storende geluiden en je weet niet van wie: grijp in.

Meteen en adequaat.
En vooral: consequent, rustig en zonder gedoe.

  1. Ik zie dat…
  2. De regel is dat…
  3. De consequentie van dit gedrag is…
  4. Conclusie: Je bent een geweldige leerling, maar je gedrag was storend en ongewenst en daar staat deze consequentie op: …
  5. Je voert de consequentie uit
  6. Herstel de relatie met de leerling

Extra tip: iedere consequentie moet in verhouding staan tot de overtreding.

Leerling hebben recht op zichtbaarheid, veiligheid en iedereen hoort erbij.

Hulp nodig?

Als het goed is kun je hulp vragen aan een collega, duo-partner, leidinggevende, je schoolopleider of je maatje. 

Als dat er helaas niet inzit, kun je natuurlijk altijd terecht bij de beste site voor startende leraren: Sterke School

Vraag een vrijblijvend adviesgesprek aan en ga voor de strippenkaart, een spoedcursus klassenmanagement of een online cursus.

precies prijzen

Precies prijzen

Precies prijzen - wat is het?

Precies prijzen is een techniek uit het boek Teach like a Champion van Doug Lemov. Het doel is om de juiste, positieve feedback te geven op gedrag, antwoorden of gemaakt werk van leerlingen.

Wat zie ik in de klas?

Gelukkig reageren de meeste leraren positief op leerlingen. Inmiddels weten we allemaal dat een compliment meer effect heeft dan een terechtwijzing.

Afgelopen week zat ik in een bruglas die – ondanks de hitte – keihard aan het werk was. Ik heb geturfd hoeveel complimenten de leraar gaf tijdens de nabespreking van een gemaakte opdracht. 

Goed zo – 15 x
Uitstekend – 6 x
Goed – 3 x
Top – 2 x
Prima – 4 x

De leerlingen waren blij met de complimenten. Maar toen ik navroeg waar ze het compliment voor kregen, dan wisten ze dat eigenlijk niet meer. Gewoon… was het antwoord.

Goed precies prijzen valt niet mee. Terwijl het exact benoemen wat de leerling goed (of prima, uitstekend, top) heeft gedaan, als effect heeft dat de leerling zich bewust wordt van wat hij of zij doet en hierdoor het gewenste gedrag opnieuw zal vertonen.

Waarom is deze techniek zo moeilijk voor leraren?

Daar zijn drie redenen voor:

  1. Tijd – We willen het tempo van de les hoog houden, geen tijd verspillen en de les afkrijgen.
  2. Focus – Als leraar moet je al 100 dingen tegelijk doen en ook nog eens alles zien en horen wat er in je klas gebeurt. Je focust op het geven van het compliment en vergeet in de waan van het moment te benoemen wat er precies goed gaat.
  3. Taal – Je krijgt het gevoel dat je jezelf de hele tijd herhaalt.

Hoe kun je het makkelijk maken?

Het is belangrijk dat je je bewust wordt van de momenten waarop je een compliment geeft. Stap 1 is dus heel simpel: 

  1. Na ieder compliment zeg je: want… – en daarna vertel je waarom
  2. Als je klassikaal bezig bent, kunt je ook zo nu en dan specifiek benoemen wat de hele groep goed gedaan heeft
  3. In één op éénsituaties kun je je compliment uitbreiden met een voorbeeld. Exact herhalen wat de leerling zei of deed.

Wat tijd betreft: dit aspect moet je loslaten. Jij moet oefenen op de techniek precies prijzen en daar heb je tijd voor nodig. Zodra het een automatisme is, haal je die tijd vanzelf weer in.

Oefenen doe je door daar de focus op te leggen. Misschien raak je in de war of gaan er andere dingen mis, maar dat mag. Alleen door fouten te maken kun je leren.

Wat taal betreft: dit is geen probleem. Herhaal jezelf maar. Je zult merken dat je je taal vanzelf gaat variëren. Dat gaat vanzelf en is onderdeel van het proces.

De gouden tip is: 

Gewoon beginnen

Succes!

Bekijk het webinar met tips om je leerlingen te motiveren. Je kunt het webinar HIER terugkijken.

Wil je zien hoe Anouk haar leerlingen motiveert? Kijk dan HIER.