Leer je klas “klaar af” te zitten!

Leer je klas "klaar af" te zitten

Klaar Af! is een zeer effectieve techniek uit “Teach like a Champion 2.0” waarmee je ervoor zorgt dat je snel kunt beginnen met je les.
Het is van belang dat je deze techniek iedere les op dezelfde wijze toepast. En daar heel consequent in bent.
Bovendien is deze techniek een soort spel, eventueel zelfs een wedstrijd: leerlingen vinden het leuk en zien het als een uitdaging. En omdat je “klaar af” inzet als leswissel, is er ook nog even de tijd om te kletsen en te lachen.

Hoe werkt de techniek?

  1. Zeg duidelijk en precies wat de leerlingen nodig hebben voor de les – of maak een lijstje met maximaal vijf zaken en gebruik altijd hetzelfde lijstje.
  2. Stel een tijdslimiet in. Je kunt deze tijdslimiet in kleine stapjes verlagen: ‘Top! Kunnen jullie nog sneller?’
  3. Als de tijd om is, zit iedereen klaar: in de gewenste houding en met de benodigde spullen.
  4. Gebruik een kleine standaardstraf – voor leerlingen die niet meewerken. Maak daar weinig gedoe over; geef vooral pluimen aan de leerlingen die wel meewerken.
  5. Geef leerlingen die er tijdig achter komen dat ze iets nodig hebben (pennen/ papier) vervangend materiaal, zonder dat je daar verder consequenties aan verbindt. Gebruik daarbij geen woorden; doe dit terloops.

Belangrijk

Leer de techniek stap voor stap aan; maar begin liever niet op vrijdag.
Op vrijdag toets je hoever de leerlingen zijn met de techniek; een mooi evaluatiemoment.
Als je deze techniek dagelijks toepast op verschillende momenten wordt het vanzelf een routine.
Routines zorgen ervoor dat je beter en effectiever les kunt geven. 

Variaties

  • Een andere optie is om te timen en samen de tijd steeds te verbeteren.
  • Het is leuk om er een competitie van te maken; eventueel met andere klassen.
  • Zorg voor een beloning bij het behalen van een streeftijd of het winnen van een competitie.
  • Zet de techniek ook in bij opruimen.
  • Deze techniek is ook goed te gebruiken voor het controleren en nakijken van (al dan niet) gemaakt huiswerk.
  • Het werkt ook bij het snel veranderen van je klas naar toetsopstelling.

Wil je een voorbeeld zien?

Je ziet een basisschoolklas, maar deze techniek werkt in alle klassen, met leerlingen van 4 tot 99 jaar.

Hulp nodig?

Je kunt hulp vragen aan een collega, duo-partner, leidinggevende, je schoolopleider of je maatje. 

Als dat er niet inzit, kun je natuurlijk altijd terecht bij de beste site voor startende leraren: Sterke School

Vraag een vrijblijvend adviesgesprek aan en ga voor de strippenkaart, een spoedcursus klassenmanagement of een online cursus.

Hoe overleef je een binnenpauze?

Zeven tips voor het overleven van een binnenpauze

Het zijn van die weken met onbestemd weer. Zonnetje, regen, wind… ze wisselen steeds af. Rustig weer met een zonnetje… dat gaat prima op het schoolplein. Leerlingen komen dan opgeladen het klaslokaal weer in.

Maar als het regent… op veel scholen moeten de leerlingen binnen blijven in de aula of in het lokaal. En daar worden leerlingen druk van; ze krijgen dan storm in hun hoofd. En met storm in je hoofd kun je moeilijk leren.

Wat doe jij als jouw klas binnen moet blijven?

Je kunt natuurlijk filmpjes laten zien op het digibord. Of de leerlingen ‘iets voor zichzelf’ laten doen. Spelletjes spelen, tekenen, lezen… leerlingen vermaken zich wel. Met een beetje mazzel kun je zelf even naar het toilet en een kop thee halen.

Als je geen structuur in die vijftien minuten aanbrengt, is de kans groot dat je na drie minuten in moet grijpen, omdat het geluidsvolume te hoog wordt, twee leerlingen ruzie krijgen of omdat Annette ‘zich verveelt’.

Waarom maak je geen routine van een binnenpauze?

Routines zorgen voor rust en duidelijkheid. Als er rust is in de binnenpauze, kan iedereen even bijkomen, met zichzelf bezig zijn en het hoofd leegmaken. En dat geldt ook voor jou.

Een routine betekent niet dat je iedere binnenpauze hetzelfde doet, maar dat de structuur van iedere binnenpauze hetzelfde is.

Routines voorkomen ruzies, onrust en gedoe. We hebben routines voor het binnengaan van het klaslokaal, het geven van een les, het afsluiten van een les, het ophalen en uitdelen van zaken, toiletgang, enzovoort. 

Hoe meer routines je instelt in je les(dag), hoe beter jij les kunt geven en hoe meer de leerlingen leren.

Leraren in VO en MBO: lees toch maar even door, want met wat aanpassingen kun je mijn tips toch gebruiken. De hoofdboodschap is: zorg ervoor dat de leerlingen even niet naar gesproken tekst hoeven te luisteren of op een scherm moeten focussen; dat doen ze al de hele dag. 

Onder- en middenbouwleraren: Maak een vast rooster zodat jullie met je groepen in de speelzaal terecht kunnen als het regent. Kinderen tot 8-9  jaar moeten in de pauze echt even flink kunnen bewegen – en niet alleen kleuters! Het is even puzzelen met je rooster, maar het kan zeker.

Zet wat veilige klimtoestellen (en banken) op, leg zachte ballen en pittenzakken neer en laat ze maar gaan. Zet muziek op: als de muziek stopt moeten alle leerlingen gaan zitten en hun mond houden. Als je dit aanleert, kun je snel en rustig terug naar je lokaal.

Zo maak je van een binnenpauze een relaxmoment voor iedereen

  1. Tijdens het eten en drinken: zet het digibord (en alle andere schermen) alsjeblieft uit en lees voor. Geef daarna twee minuten om met elkaar te praten – dat hebben leerlingen nodig.
  2. Zet alle ramen open. Zit desnoods met jassen aan in de klas. Frisse lucht is noodzaak.
  3. Ook al regent het pijpenstelen: ga toch even met je klas naar buiten. Ren een rondje over het plein met z’n allen en ga dan weer naar binnen. Ik beloof je dat ze het allemaal overleven.
  4. Zet een rustig muziekje op (Satie is altijd zeer geschikt) en geef alle leerlingen een leeg tekenblad en drie willekeurige kleurpotloden. Laat ze tekenen op de muziek – het hoeft niks voor te stellen. 
  5. Doe “drukke” spelletjes op de plaats: pinkelen, steen-papier-schaar, tafeltikkertje, dirigentje, ritmes klappen, alle-vogels-vliegen, enzovoort.
  6. Doe “rustige” spelletjes op de plaats: kinderyoga, een korte meditatie, stoelmassage, groepstellen tot 25, chinees kleven, draai-de-pen, enzovoort.
  7. Zing samen drie liedjes. Eindig met een rustig lied.

Zorg voor een duidelijke overgang naar de volgende les. Als de leerlingen druk zijn, blijven ze dat vaak ook de les daarna. Het is dus zaak om een heldere routine in te slijpen, waarin iedereen klaar is om te beginnen met de les. Sluit de pauze dus duidelijk en helder af.

Hulp nodig?

Je kunt hulp vragen aan een collega, duo-partner, leidinggevende, je schoolopleider of je maatje. 

Als dat er niet inzit, kun je natuurlijk altijd terecht bij de beste site voor startende leraren: Sterke School

Vraag een vrijblijvend adviesgesprek aan en ga voor de strippenkaart, een spoedcursus klassenmanagement of een online cursus.

Meer spelletjes en activiteiten voor een binnenpauze vind je overal op internet

Koop het boek 101werkvormen Module van Hugo Bakker bij mij. Ook handig voor kampen en studiedagen. Ik heb nog zo’n tien exemplaren liggen. Bij Bol.com betaal je € 20, bij mij slechts € 15,- (inclusief verzendkosten). 

Wil jij dat boek? Stuur me een e-mail: judith@sterkeschool.nl

Rust in de klas

Hoe je stappenplannen inzet om rust in de klas te creëren

Hoe je stappenplannen inzet om rust in de klas te creëren

Het valt me op dat veel klassen onrustig zijn. Leerlingen zijn geprikkeld, letten constant op elkaar, bemoeien zich met anderen en de leraar en kunnen niet langer dan vier minuten luisteren. De concentratieboog is kort. Daarom leer ik je deze week hoe je stappenplannen inzet om rust in de klas te creëren.

Ik zie leraren worstelen

  • De klas stil krijgen duurt (te) lang
  • Als ze eindelijk stil zijn begint er weer één te praten
  • Leerlingen staan zomaar op en gaan aan de wandel
  • Er wordt soms amper gewerkt door de leerlingen

Het steeds opnieuw ingrijpen kost soms meer tijd dan de instructie zelf

Ik snap heel goed dat sommige leraren uitgeput zijn na een schooldag. Zoals Juf Dana. ’s Avonds zit ze uitgeteld op de bank; scrolt Feestboek door maar ze ziet niks. Dana heeft amper zin om te koken; leeft op maaltijdsalades van de Appie. ’s Nachts slaapt ze onrustig en ‘s  morgens staat ze moe op. Elke dag begint ze toch met goede zin, want leerlingen geven je iedere dag weer een nieuwe kans. En Dana heeft ook iedere dag lol met haar leerlingen. Maar ze zijn zo druk…

Dana wil rust in de klas

Tijdens ons eerste gesprek ziet ze wit van moeheid. Ik weet niet hoe ik rust in deze groep krijg als invaljuf nummer 8. In de groep van juf Dana ontbreekt structuur. Er zijn geen routines.

Als je (als zoveelste invaller) een klas overneemt, zijn alle regels en routines die de leerlingen aan het begin van het schooljaar geleerd hebben spoorloos verdwenen. Soms hangen de klassenregels nog aan de muur, maar niemand houdt zich er meer aan. De enige manier om weer structuur in een klas te krijgen, is door nieuwe, duidelijke regels en routines in te stellen. Dat doe je door het introduceren van stappenplannen.

Rust creëren in je klas doe je stap voor stap

  1. Je stelt drie regels op. Positief, zonder niet. Hang de regels op en verwijst ernaar (met preek en eventueel een consequentie) zodra leerlingen een regel overtreden. Bijvoorbeeld:
    • Ik werk in stilte
    • Als ik iets zeg doe ik dat vriendelijk en beleefd 
    • Ik ga voorzichtig om met alle spullen

Laat alle leerlingen commitment geven aan deze regels

  1. Bedenk welke routines je wilt hebben in jouw klas. Toilet, waterdrinken, leswisselingen, uitdelen & inleveren, de beurt krijgen, spullen pakken, nakijken, binnenkomen, het lokaal verlaten, opruimen, het geven & krijgen van consequenties, tafel leegmaken, schrijven in je schrift of werkboek, het lokaal netjes houden, instructie krijgen, huiswerk maken, aantekeningen maken, een opdracht uitvoeren, enzovoort. Maak een gedetailleerde lijst en zet de belangrijkste bovenaan. Daar begin je mee.
  2. Voor iedere routine maak je een stappenplan. Met nummers. Zet ze op een poster. Bedenk maximaal zeven stappen per routine. Liefst drie.

NB: gebruik een poster i.p.v. het bord, dat heb je nodig voor andere zaken

  1. Iedere stap beschrijft zichtbaar gedrag van de leerlingen. 

Rust in de klas begint bij het benoemen van zichtbaar gedrag

Een voorbeeld van een routine: de klas binnenkomen

  • Op de gang: ik hang mijn jas en tas op, op een vaste plek
  • Bij de deur: ik geeft de leraar een teken (hand, hi five, elleboog, knikje) en ik zeg goedemorgen
  • Rustig loop ik naar mijn plaats
  • Ik pak zachtjes mijn boek
  • In stilte lees ik tot de timer gaat
  • Mijn boek gaat in stilte in mijn laatje
  • Ik kijk stil naar de juf: de eerste les begint dus ik neem een luisterhouding aan

Sta voor stap; routine voor routine

  1. Je introduceert de posters één voor één. Je neemt pas een volgende routine als de vorige er goed in zit.
  2. Hang de poster in de klas en je vertelt:
    • Om welke routine het gaat
    • Waarom je deze routine wilt zien in de klas
    • Wat je leerlingen er aan hebben; geef ze een reden om zich er aan te houden
    • Dat je zeker weet dat jouw leerlingen dit kunnen
  3. Ga de routine oefenen met de leerlingen. Je geeft een aantal seconden per stap. Zet een timer. Oefen minimaal zeven keer, vaker als dat moet.
  4. Geef veel complimenten, maak er een wedstrijd van, beloon de leerlingen met gejuich of een mooi verhaal.

Het inoefenen van routines kost tijd

Die tijd moet je investeren om de klas rustig en aan het werk te krijgen. Schrap tijdelijk een paar vakken, focus op de basis. Je zult merken dat de leerlingen steeds beter gaan luisteren en rustiger worden.

Ik wens je veel plezier en succes!

Ben jij, net als Juf Dana, de zoveelste invaller en heb je hulp nodig om rust in je klas te krijgen? Vraag dan een gratis adviesgesprek aan.

Wil je weten hoe je stappenplannen ondersteunt met picto’s? Klik dan HIER

Heb je zin om mee te doen met ons eerstvolgende webinar of wil je een webinar on demand bekijken? Klik dan HIER

Routines in de klas als basis van goed onderwijs

Routines in de klas als basis van goed onderwijs

Routines in de klas zijn erg belangrijk. Een klas zonder routines heeft de volgende symptomen:

  1. De leerlingen zijn onrustig
  2. Leerlingen roepen en lopen door de klas (en naar de gang)
  3. Het duurt lang voordat de groep stil is
  4. Er zijn veel discussies tussen leraar en leerlingen
  5. Lestijd wordt verspild door lange leswisselingen en veel gepraat

Gebrek aan routines (en daarmee: onrust in de klas) ontstaan door:

  1. De leraar denkt dat leerlingen als vanzelf weten hoe ze de dingen moeten doen
  2. Leerlingen doen de dingen zoals zij zelf bedenken en niemand stopt ze
  3. Er zijn teveel wisselingen geweest van leraren
  4. Twee duo-partners hebben verschillende (of één van de twee: géén) routines ingesteld
  5. Alles routines worden ondermijnd door collega’s of de directie op de school

Wat zijn routines precies?

Routines zijn een systeem van afspraken hoe de dingen in een klas moeten gaan – volgens de leraar. Alle handelingen die regelmatig voorkomen zijn routines.

  1. De klas binnenkomen
  2. Huiswerk inleveren
  3. Op je plaats gaan zitten
  4. Je spullen pakken
  5. Stil worden en luisteren (luisterhouding)
  6. Vragen stellen
  7. Vragen beantwoorden
  8. Naar het toilet
  9. Water drinken
  10. Spullen opruimen
  11. Spullen uitdelen
  12. In de rij gaan staan
  13. Omkleden
  14. Dingen ophalen
  15. ICT-gedrag
  16. Samenwerken in duo’s
  17. Samenwerken in groepjes
  18. Aantekeningen maken
  19. Opdrachten uitvoeren
  20. Toetsen maken
  21. Geen spullen bij hebben, of spullen vergeten zijn
  22. Reageren op consequenties
  23. Naar huis gaan
  24. Huiswerk maken
  25. Enzovoort…

In het algemeen geldt: hoe meer onrust in een klas, hoe meer routines je als leraar in moet stellen

Hoe doe ik dat?

  1. Je maakt een lijst van alle routines
  2. Alle routines krijgen een nummer
  3. Je voert de routines één voor één in:
    1. Zet de routine op het bord, met nummer
    2. Vertel het belang van deze routine
    3. Nummer de stappen van de routine
    4. Je oefent de routine
    5. Complimenteer wie de routine volgt
    6. Bedenk de consequentie voor het verbreken van de routine
    7. Een consequentie volgt na een (duidelijk afgesproken) proefperiode en na één of géén waarschuwing

Let op: Sommige routines volgen op een teken van jou, andere routines moeten de leerlingen zelf initiëren. Je kunt twee verschillende lijsten maken als je dat wilt. Maak dan een A-lijst en een B-lijst.

Waarom is dat nodig? We zitten toch niet in het leger?

Op de meeste scholen en in de meeste klassen gaat alles als vanzelf goed. Maar in de klassen waar ik kom, gaat het zelden goed. Er is teveel onrust en de leerlingen leren onvoldoende. Je kunt een hoop over het leger zeggen, maar feit is wel dat het een organisatie is met duidelijke richtlijnen. En duidelijke richtlijnen is wat onze leerlingen nodig hebben:

  1. Leerlingen komen op school om te leren
  2. Leren kun je alleen als je je veilig voelt
  3. De leraar is verantwoordelijk voor de veiligheid van leerlingen
  4. Een leraar creëert veiligheid door duidelijke regels in te stellen en de leerlingen daar consequent aan te houden

Bij dat laatste punt gaat het vaak mis: consequent zijn

Leerlingen testen de regels (en de routines) onbewust om te testen of de leraar wel echt veilig is.

Consequent reageren is namelijk het moeilijkste wat er is. Daarom is het makkelijker om routines in te stellen en te oefenen. Dan hoef je alleen in het begin flink te oefenen, een paar keer flink in te grijpen en daarna loopt je klas op rolletjes. Stormachtige dagen daargelaten.

Je spreekt je leerlingen altijd aan op vriendelijke toon met een warme houding. Zo voorkom je een militair regime.

Ik wens je veel plezier en succes!

Hulp nodig bij het instellen van routines in jouw klas?  Dat kan met e-coaching. Ik ben gecertificeerd e-coach en help je graag. Stuur me een e-mail en ik neem contact met je op.

Wil je een filmpje zien over goed klassenmanagement? Klik dan HIER